Oddział Metropolitarny Spółdzielni FAMILOK
na terenie Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej
ma swoją siedzibę na ARENA ZABRZE
Strona www stworzona przez FAMILOK Spółdzielnię Socjalną.
Śląskie Przedsiębiorstwo Społeczne
WIELOBRANŻOWA SPÓŁDZIELNIA SOCJALNA
FAMILOK (niem. Familien-Block czyli „rodzinny blok”) – budynek wielorodzinny, przeznaczony dla pracowników przemysłu ciężkiego i ich rodzin, przede wszystkim górników, hutników oraz średniego personelu urzędniczego. Familoki wchodziły w skład osiedli robotniczych i w klasycznej postaci były budowane na przełomie XIX i XX wieku w miejscowościach, gdzie powstawały odpowiednio duże zakłady przemysłowe.
FAMILOK to charakterystyczny typ budynków: budowane z cegły niepowlekanej tynkiem (stąd ich charakterystyczna barwa – ciemnoczerwona, brunatna), dwie lub trzy kondygnacje z często zamieszkanym poddaszem. W większości budynki posiadają dwuspadowe dachy o małym nachyleniu, a ich ściany przed szkodami górniczymi zabezpieczano stalowymi ściągami (w różnych pasach poziomych), zakotwionymi na rozety oporowe.
FAMILOKI w pierwszym okresie pozbawione były kanalizacji. Wspólny wodociąg: zlew (śl. ausgus) z kranem (śl. kokotek) był lokalizowany na półpiętrze klatki schodowej. Typowe mieszkanie miało około 35 m² i składało się z kuchni i pokoju, czasami też spiżarni częściej zwanej komórką. Życie codzienne koncentrowało się w kuchni. Pokój (dawniej izba) pełnił funkcje sypialni oraz pomieszczenia reprezentacyjnego. Mieszkanie było zamieszkiwane przez 6 do 8 osób. Familoki miały też wspólne ubikacje (śl. haziel) dla mieszkańców jednej klatki schodowej zlokalizowane na półpiętrze, wewnątrz budynku, czasem też na podwórzu, oraz indywidualne komórki, pierwotnie wywodzące się z tradycyjnego wiejskiego chlewika (śl. chlywik) i przypisane do każdego mieszkania. Bardzo szybko okazało się, że o hodowli świń nie ma mowy, za to ważniejsze jest miejsce na węgiel dawany pracownikom w ramach deputatu. one całe ulice, a nawet dzielnice. poza lico ściany cegieł[1]. Cechą wyróżniającą górnośląskich familoków były pomalowane przez mieszkańców futryny okien i zewnętrzne parapety, a czasami także inne elementy zewnętrznej elewacji na jaskrawy kolor czerwony bądź zielony..
Niebawem ukaże się nasza publikacja na ten temat.
Zespół FAMILOK angażuje się obecnie w pomoc dla imigrantów wojennych.